Աղքատությունը պատճառ չէ, այլ հետևանք

«Ինչպիսի՞ն է սոցիալ-տնտեսական իրական պատկերը Հայաստանում», «Սոցիալական ինչպիսի՞ շերտավորումներ կան» և «Աղքատությունն ի՞նչ մակարդակի վրա է գտնվում այսօր».ահա այս հարցերն էին այսօր առաջ քաշել իրավաբանների և հոգեբանների միջազգային ասոցիացիայի նախագահ Խաչատուր Մարոզյանը և սոցիոլոգ Ահարոն Ադիբեկյանը:
Վերջին սոցուսումնասիրությունները պարզել են, որ երկրի սոցիալ-տնտեսական վիճակն ավելի է սրվել: Բնակչության մոտավորապես 20 տոկոսն այսօր կարողանում է ընդամենը սննդի հարց լուծել (եթե առաջ այդ թիվը 7-10 տոկոս էր, այժմ արդեն կրկնապատկվել է երկու խմբերի միջև): Համեստ կյանք վարող և ունևոր խավը կազմում է բնակչության 3-5 տոկոսը: Հարուստների թվաքանակը նույնպես կրճատվել է: «Դրանք այն մասն են, որոնք բիզնես, պաշտոն ունեին, կաշառք էին վերցնում»,- ասաց սոցիոլոգը: Նրա խոսքով, այսօր արտագաղթում են այն մարդիկ, ովքեր տոմս գնելու հնարավորություն ունեն և կարողանում են մի որոշ ժամանակ արտերկրում ապրել, մինչև աշխատանք գտնելը: Ստացվում է` մեզ մոտ մնում են աղքատ զանգվածը և համեստ ապրելակերպ ունեցողները: Ըստ պարոն Ադիբեկյանի, ամենատխուր փաստն այն է, որ խոշոր ձեռներեցները, ովքեր կուտակած միջոցներ ունեն, փոխանակ իրենց երկրում գործ դնելու, մարդկանց համար աշխատատեղեր ստեղծելու, թանկարժեք մեքենաներ են գնում և տներ կառուցում տարբեր երկրներում: «Ազատական շուկայում պետությունը պարտավոր չէ աշխատատեղեր ստեղծել, նա պարտավոր է պայմաններ ստեղծել, որպեսզի մարդիկ ձեռներեցությամբ զբաղվեն: Խոշոր ձեռներեցները գումարներ չեն ներդնում տնտեսության մեջ նրա զարգացման համար: Բիզնես կլասը դաստիարակման կարիք ունի, սոցիալապես ծրագրավորված մտածելակերպի կարիք ունի: Նա պետք է հասկանա, որ այն մեծ գումարները, որոնք նա կուտակել է, մեր միջոցներով է կուտակել, միայնակ չի աշխատել և պարտավոր է ժողովրդին վերադարձնել`պետությունը զարգացնելու առումով»,- շեշտեց նա: Ա. Ադիբեկյանն ավելի քան համոզված է, որ պետական քաղաքականությունը բավականին լուրջ պետք է լինի: «Երբ պետական պաշտոնյան ասում է` մենք պետք է այնպես անենք, որ գյուղացին իր արտադրանքն իր ձեռքով բերի վաճառքի, նա ազատական շուկայի ամենաառաջին թշնամին է: Ամբողջ աշխարհում այդ գործը համակարգված է լինում: Մեկն արտադրում է, մյուսը` վերամշակում, երրորդն էլ` վաճառում: Մենք բոլորս կունենանք աշխատատեղ և բավարար եկամուտ, եթե նորմալ ապրելու համար Հայաստանում գոնե 120 մլրդ ԱՄՆ դոլար ներդրում լինի: Մենք աղքատությունից դուրս եկանք, համարվում ենք զարգացող երկիր, բայց այս երկրին նայում են աղքատի աչքով, որ պետք է բրինձ բերեն բաժանեն, փոխանակ օգնեն բիզնեսով զբաղվելու»:
Խաչատուր Մարոզյանն էլ, ներկայացնելով մեր երկրի զարգացման կարևոր առաջնահերթությունները, նշեց, որ աղքատության ահագնացող տեմպերի հաղթահարման, սոցիալական վիճակի բարելավման և մանր ու միջին բիզնեսի խթանման կարելի է հասնել միայն մոնոպոլ իրավունքների վերացման, երկրում սոցիալական արդարության վերականգնման, ազատ և մրցակցային շուկայի ստեղծման, ինչպես նաև` հարկային օրենսդրության բարելավման շնորհիվ: «Աղքատության մասին անընդհատ խոսակցությունները տարբեր ամբիոններից վիճակը չեն փոխի, որովհետև մենք խոսում ենք միայն հետևանքների մասին և մարդկանց հույս ենք տալիս ինչ-որ բան փոխելու: Փոփոխություն մտցնել հնարավոր կլինի միայն պատճառների բացահայտմամբ և դրանց վերացմամբ: Ես չգիտեմ, թե ով կլինի ՀՀ նախագահը, բայց ով էլ լինի, ուզում եմ, որ նա հոգով սիրի իր ժողովրդին, այլ ոչ թե խոսքով»,- եզրափակեց նա:

Հասմիկ ՄՈՎՍԻՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Կանայք, մի՛ ծխեք
• «Թերլեմեզյանը» թլպատում են
• Այն, ինչը բացակայում է «Զինուժի» եթերում
• Սոցիալիզմի հետքը արևելաեվրոպական երկրների վրա
• Հայաստանը պետք է կողմնորոշվի` որտե՞ղ դնել շեշտադրումը
• Մերոնց «չիները կընկնեն»
• Վարդան Օսկանյանի նոր արկածախնդրությունը
• Մոտ 550 կմ էր պետք կտրել-անցնել, որ հայտնվեինք Երևանից 50 կմ հեռավորության վրա
• Հայաստանյան էշ պատրաստող սեռական փոքրամասնությունները ցնծության մեջ են
• Արդյո՞ք Սարի թաղին ավտոբուս կավելացվի
• Եթե բժիշկներն ընդունվեին աշխատանքի որպես փականագործ, զոդող կամ թիկնապահ
• Իսկ ո՞վ է ասում, որ Ծառուկյանին սիրում են
• ՀՀԿ-ում «նոր չինովնիկական» արժեհամակարգ
• Սթրեսը կոփո՞ւմ է մարդուն
• Հայ-ռուսական ինտեգրացիան՝ ապազգային գլոբալիզացիայի հակակշիռ
• Պետությո՞ւն, թե՞ ՓԲԸ
• Ճեպազրույցներ սիրիահայությանն առնչվող խնդիրների շուրջ
• «Հայ մեծահարուստները, կուտակելով հսկայական ունեցվածք, պետք է նաև սոցիալական պատասխանատվություն ունենան իրենց ազգի նկատմամբ»
• Վիրտուալ կյանք և շփում. խոսքի ձևավորում և աղավաղում
• Շարժումը մարեց, պառակտվեց և վերածվեց շարքային «քաղաքական ակումբի»

Մեկնաբանություններ